Ở Nơi Nào Có Cây Dẻ Gai

Vũ trở về thành phố buổi sáng ngày hôm sau. Cô gái sofa gật đầu với anh rồi chui lên xe ngồi trước, ngả đầu vào cửa sổ, kéo khăn che mặt trong lúc anh tạm biệt mọi người. Chuyến xe khách vắng vẻ trồi lên thụp xuống trên con đường gập ghềnh, Vũ chập chờn trong giấc ngủ với hình ảnh những tán lá xao xác, đôi mắt cô hàng xóm bất động nhìn về phía trước và mảnh trăng khuyết như dấu móc mờ nhạt trên bầu trời đêm, dường như với nó, bầu trời chỉ là một điểm treo tạm bợ. Sáng hôm đó Vũ có lớp dạy riêng với EJ. Hôm nay Vũ dạy EJ cách pha chế các loại mắm dùng cho món ăn mà cậu muốn học, sau đó dẫn EJ đi chợ để cậu tự tay mua tất cả các loại mắm cho mình. Vũ nhớ lại lần đầu tiên gặp mặt, EJ đã bụm miệng muốn nôn khi Vũ mở lọ mắm tôm để trên bàn. Anh chàng cao gần mét chín với gương mặt đàn ông còn hằn dấu vết mờ mờ của bộ râu quai nón kéo vạt áo chemise lên che mũi, một tay ôm bụng. Vũ nhìn rõ từng đợt, từng đợt phản ứng của dạ dày cuộn lên trên cần cổ EJ và cậu khó nhọc thở. Cả ngày hôm đó, EJ không rời lọ mắm tôm. Cậu đeo khẩu trang và nghiên cứu nó như một nhà khoa học thực thụ mặc cho đôi mắt xanh đỏ hoe vì sự phản đối cực lực của khứu giác. Nếu Vũ không ngăn cản, có thể cậu sẽ ôm cả lọ mắm tôm đi ngủ. Vũ chưa bao giờ thấy người nào có kiểu quan tâm đến ẩm thực kỳ lạ như EJ. Trong tất cả những ngày ở Hà Nội, trừ ba buổi học riêng với Vũ, EJ đi khắp nơi để ăn tất cả những món Việt mà người ta đồn đại là ngon. Một ngày có thể ăn tới tám bữa, ăn, chụp ảnh và ghi chép không mệt mỏi. EJ không đi thăm di tích, không đi ngắm cảnh đẹp, cậu lúc nào cũng ăn. Vũ không có quyền được thắc mắc về học viên của mình. EJ đã đích thân chọn Vũ và yêu cầu được học riêng, Vũ chỉ biết như vậy. Cậu thân thiện, đơn giản, thậm chí có phần phóng khoáng nhưng lại rất quyết liệt với những yêu cầu trong lúc thực hành. EJ khác hoàn toàn những học viên khác của Vũ, những người mà có thể khi rời Việt Nam bài học trên căn gác của khách sạn về những món ăn Việt mà họ thích thú chỉ còn là một trải nghiệm du lịch đáng nhớ mà thôi.

Vũ nhìn cậu học viên cao lêu nghêu chỉ chừng ngoài hai mươi, áo chemise kẻ khoác ngoài áo phông trơn màu ghi xám, nước da trắng, đôi mắt xanh linh hoạt đang vui vẻ yêu cầu mua tất cả các loại mắm của cô bán hàng. Cậu đọc tên các loại mắm rành rọt bằng tiếng Việt và gọi Vũ tới kiểm tra. Vũ gật đầu vẻ ưng ý nhưng cậu nói rằng còn một loại mắm nữa cậu quên chưa mua. Bỏ mặc Vũ đứng tần ngần giữa chợ như anh chàng khách du lịch lơ ngơ, EJ chạy biến đi và lúc sau quay về với một hũ chao.

“Tôi muốn học pha chế cái này với vịt”, EJ nói bằng thứ tiếng Việt tự chế của cậu.

“Cái này không phải là mắm, cái này là chao. Hôm nay mình học mắm thôi.”

“Tôi biết hết mắm rồi, mắm tiêu chấm giò thủ, mắm chua ngọt chấm bún chả, mắm tôm chanh chấm bún đậu… Tôi muốn học cái này.” EJ tuôn một tràng.

Vũ nhìn đồng hồ. Tối nay, chín giờ Vũ hẹn với thằng Phong công tử để trả đôi giày. Bảy giờ Di về đến thành phố, tám giờ Di xuống quán. Để kịp đi mua chậu cây và thương lượng với Di, Vũ cần về kịp lúc bảy rưỡi. Bây giờ đã gần sáu giờ tối, buổi học chỉ còn mười lăm phút nữa là kết thúc và EJ muốn làm vịt nấu chao. Vũ lắc đầu với EJ.

“Tôi không dạy được. Hết giờ mất rồi. Để buổi sau đi.”

“Tôi có thể trả thêm.” EJ nhìn Vũ không chớp mắt.

“Tôi xin lỗi. Mình về thôi.” Vũ khẽ mỉm cười với EJ rồi xách cái túi đi chợ lỉnh kỉnh các loại mắm, quay người đi trước.

EJ lặng lẽ theo Vũ về khách sạn. Cậu biến mất ở hành lang mà không chào Vũ. Chắc cậu muộn bữa tối ở đâu đó. Vũ thay đồ rồi lững thững bước xuống sảnh, không ngừng nghĩ về các loại chậu cây. Anh giật mình khi thấy EJ vội vàng chạy vào với một con vịt đã được làm sẵn trên tay và lỉnh kỉnh các loại rau gia vị. Cậu thở hổn hển.

“Cậu không được dùng bếp giờ này đâu”, Vũ nhắc nhở.

“Tôi có thể sẽ rời Việt Nam ngay đêm nay, nhưng trước khi đi tôi phải học nấu chao với vịt. Anh phải giúp tôi.”



Vũ thấy đôi mắt xanh ửng đỏ nhưng quyết liệt, con vịt và hũ chao vẫn lăm lăm trên tay. “Hôm nay cũng có thể là ngày cuối cùng tôi đứng lớp với cậu.” Vũ nghĩ thầm và nhớ tới lá đơn xin thôi việc để trong tủ đồ rồi thở dài theo cậu ta quay lại bếp.

Trong lúc Vũ sơ chế vịt, EJ từ từ mở hũ chao, theo phản xạ cậu ta né người khi cái nắp mở ra hoàn toàn. EJ từ từ cúi xuống, khẽ hít mùi chao. Không biết hương vị đó EJ nhận thấy như thế nào nhưng cậu không nhăn mặt.

“I know you may want to be with someone tonight cause so do I. (Tôi biết có thể tối nay anh muốn được ở bên ai đó vì tôi cũng vậy.)” Bỗng nhiên EJ nói bằng tiếng Anh.

“Not someone… (Không ai cả.)” Vũ ậm ừ.

EJ chăm chú quan sát từng động tác của Vũ rồi ghi chép cẩn thận cho đến khi tận tay cậu đổ vịt vào nồi và vặn lửa liu riu.

“Cậu cần đun như vậy ba mươi phút.”

Vũ tháo tạp dề, ngồi xuống ghế. Bên ngoài cửa sổ, con đường nho nhỏ của khu phố đã lên đèn. Cô hàng ngô luộc đầu ngõ đối diện mở cái nắp vung nồi gang to, khói trắng bốc nghi ngút. Mùi của ngô, của mía thanh, râu ngô và lá ngô non lót nồi bay lên thanh thanh, ấm áp.

“Why do you leave in such a hurry? (Sao cậu đi vội vậy?)” Vũ thắc mắc.

“My girl friend’s name is Jessica Bao Lam. (Bạn gái tôi tên Jessica Bảo Lâm.)” EJ đốt một điếu thuốc. “Her Vietnamese name is Bao. (Tên Việt Nam của cô ấy là Bảo.)” EJ ngồi xuống bên cạnh Vũ, cậu ta ngồi gập người, rít một hơi thuốc.

EJ rời Canada đã ba tháng rồi. Ba tháng cậu chỉ có thể liên lạc với Bảo qua skype ba mươi phút mỗi ngày vì lệch múi giờ và vì Bảo phải dậy sớm đi làm vào sáng hôm sau. Bạn gái EJ làm biên tập ở tờ báo địa phương. Mẹ cô là người Việt Nam, cô chỉ sống với mình bà. Chưa bao giờ Bảo về Việt Nam. Cuộc sống của một bà mẹ đơn thân trên đất lạ không đủ điều kiện để mẹ Bảo nghĩ đến việc về thăm quê. Đến khi Bảo khôn lớn và bà có thể thì những người thân cuối cùng ở quê hương đã không còn. Bảo chỉ biết Việt Nam qua những món ăn của mẹ, qua những câu chuyện chắp vá đến vụn vặt mà một số thứ trong đó Bảo chưa từng biết mặt biết tên. Bảo mơ ước được đưa mẹ về “nhà”. Nhưng năm tháng trước, trên đường chở mẹ đi đặt áo dài ở tiệm người Việt, chiếc xe của Bảo bị một cái xe tải tông phải. Mẹ Bảo mất trên xe cấp cứu, còn Bảo vĩnh viễn không thể bước đi được nữa. Bảo phải tới bệnh viện mỗi tuần một lần để trị liệu và theo dõi lá phổi đã bị cắt mất một phần ba. Giấc mơ Việt Nam của mẹ con Bảo có thể chẳng bao giờ thành sự thật. Giờ thì EJ đang sống giấc mơ đó ở đây, học những món ăn Việt Nam mà Bảo chưa kịp học từ mẹ. Những món ăn đó là thứ duy nhất mà lúc mẹ còn sống đã gắn Bảo với Việt Nam, với “nhà” của Bảo. EJ xin nghỉ vô thời hạn ở văn phòng luật sư, một mình khoác ba lô rời xa Bảo để đến đây, một tuần ba lần trên căn gác lợp ngói đỏ của cái khách sạn sơ sài giữa lòng phố cổ học nấu ăn với Vũ. Không ngày nào cậu không nghĩ đến việc rời khỏi đây, không ngày nào cậu không giật mình giữa đêm với hình ảnh Bảo một mình rời khỏi giường, khó nhọc ngồi xe lăn nhưng nụ cười của Bảo khi nghe kể về những món ăn, về người thầy Việt Nam nhìn nhang nhác tài tử Chánh Tín trong những bộ phim của mẹ và là một chuyên gia về nước mắm lại giữ EJ ở lại đây. Món ăn nào cậu học mỗi ngày cũng là món ăn cuối cùng, nhưng ngày hôm sau nó sẽ được thay thế bằng một món ăn cuối cùng khác bởi vì EJ không bao giờ biết chắc cậu đã mang đủ Việt Nam, mang đủ mẹ về cho Bảo hay chưa.

Vũ luôn cảm thấy anh chàng mắt xanh với đôi giày đi bộ màu xanh rêu bụi bặm này là một người đặc biệt chứ không phải một người lập dị. Và bây giờ Vũ hiểu rằng mình không sai. Cả Vũ và cậu ta đều là người xa lạ với nơi này nhưng giờ đây họ cùng bị gắn chặt với mảnh đất này, không thể rời đi. Hà Nội có câu trả lời cho cuộc đời họ.